Ongevallen op de boerderij

Ongevallen op de boerderij

Jaarlijks vinden zo’n 380 Spoedeisende hulpbehandelingen plaats bij kinderen jonger dan 18 jaar na een ongeval op de boerderij. Dit aantal is in verhouding groter dan het aantal ongevallen in en om het woonhuis.

Meer slachtoffers belanden in ziekenhuis
Na behandeling op de afdeling Spoed Eisende Hulp (SEH) wordt 16% van de gewonde slachtoffers in het ziekenhuis opgenomen. Het percentage slachtoffers van ongevallen in en om het huis dat in het ziekenhuis moet worden opgenomen is veel lager, namelijk 7%. Blijkbaar zijn ongevallen op de boerderij over het algemeen ernstiger dan ongevallen in en om het huis.

Van de 380 spoed-behandelingen zijn er 200 het gevolg van een val van hoogte of een val van een dier. Voorts zijn er 130 behandelingen het gevolg van contact met een object en 40 het gevolg van contact met een dier.

Ziekenhuisopname na arbeidsongeval
Na de behandeling op de SEH-afdeling worden 60 van de 380 slachtoffers opgenomen in het ziekenhuis. Van de slachtoffers tussen de 14 en 18 jaar die in het ziekenhuis terechtkomen, is de oorzaak in bijna de helft van de gevallen een arbeidsongeval.

Voorbeelden van arbeidsongevallen die geregeld voorkomen zijn:

• vallen van een ladder, hoogwerker of tractor
• bekneld raken onder voederhek, tussen stangen of in een machine
• verwondingen als gevolg van werken op het land
• verwondingen opgelopen tijdens reparatiewerkzaamheden in de stal of op het erf.

Veel ziekenhuisopnamen zijn het gevolg van de omstandigheid dat er op de boerderij van alles te beleven valt.

Voorbeelden van relatief veelvoorkomende ongelukjes op en rond de boerderij zijn:

• struikelen over een voederbak, een baai hooi of vallen van een hek of afscheiding
• verwondingen als gevolg van het spelen in de hooiberg/-zolder en in de stal
• uitglijden in de stal of op andere plaatsen waar dierlijke uitwerpselen voor gladheid zorgen
• ongelukken met dieren, zoals van een paard vallen en onzachte aanrakingen met bijvoorbeeld koeien
• verwondingen als gevolg van wilde spelletjes op landbouwvoertuigen en ander materieel.

Aard verwondingen
De meest voorkomende letsels zijn ietsels aan schouder, arm en hand. Deze letsels zijn samen goed voor 51% van het totaal. De heup, het been en de voet zijn samen goed voor 27% van de letsels, gevolgd door de hoofd-, hals- en nekletseis (19%). De letsels aan romp en wervelkolom maken slechts 4% uit van het geheel. De verwondingen zijn vooral fracturen.
Andere letsels die vaak voorkomen zijn oppervlakkige letsels en open wonden. Een enkele keer komt een hersenschudding of ander hersenletsel voor. Voor zover bekend, overlijden jaarlijks drie vier kinderen door een ongeval op de boerderij.

Boerderij is tevens werkplek
Wat de boerderij anders maakt dan andere arbeidssituaties is dat kinderen op de boerderij op de werkplek komen. In iedere andere arbeidssituatie zijn kinderen niet toegestaan op de werkplek, op de boerderij wel. Dit levert gevaarlijke situaties op voor kinderen. Geconcludeerd kan worden dat ongevallen op de boerderij bij kinderen niet heel vaak voorkomen, maar wel relatief ernstig zijn.

De volgende preventieve maatregelen kunnen arbeidsongevallen zo veel mogelijk voorkomen:

• Geef voorlichting.
• Houd toezicht.
• Pleeg onderhoud.
• Scherm machines af.

Uit onderzoek blijkt dat landbouwvoertuigen ernstig en soms zelfs dodelijk letsel veroorzaken. Preventieve maatregelen om dergelijke ongevallen zoveel mogelijk te voorkomen zijn bijvoorbeeld:

• Scheid het gedeelte van de boerderij waar de landbouwvoertuigen aankomen en vertrekken zoveel mogelijk van de toegang tot het woonhuis en het erf waar kinderen spelen.
• Verhinder de toegang tot de landbouwvoertuigen voor met name jonge kinderen, bijvoorbeeld door de voertuigen af te schermen.
• Laat een kini niet op de tractor komen.
• Als het kind toch op de tinctor meerijdt, zet het dan vast.

Veilig spelen op de boerderij
Een ander type ongeval dat voorkomt op de boerderij is dat kinderen van de hooizolder of van een stapel hooibalen vallen.

Preventieve maatregelen om dit zoveel mogelijk te voorkomen zijn bijvoorbeeld:

• Plaats traphekjes op de hooizolder.
• Zorg dat de ladder stevig staat.
• Monteer betere trappen.
• Sluit de hooischuur indien mogelijk af voor kinderen.

Bron: Voorpost oktober 2008